Czy wiesz, ile tracisz przez mostki termiczne?

Niektórych mostków bardzo trudno uniknąć np. w przypadku strat ciepła związanych z zewnętrznymi krawędziami budynku. Inne natomiast związane są z niekorzystnymi rozwiązaniami konstrukcyjnymi takimi jak brak osłony termicznej płyty balkonowej od stropu.

Cztery reguły, które są pomocne w ograniczeniu strat wynikających z obecności mostków termicznych:

– reguła unikania – w miarę możliwości należy unikać przerywania warstwy izolacyjnej budynku,

– reguła przenikania – jeżeli przerwanie warstwy izolacyjnej jest nieuniknione, należy zadbać, aby opór cieplny materiału izolacyjnego w tym miejscu był jak największy,

– reguła połączenia – w miejscach łączenia elementów budowlanych warstwy izolacji termicznej należy łączyć pełną powierzchnią przekroju, zachowując ciągłość izolacji,

– reguła geometryczna – wybierać krawędzie o kątach możliwie rozwartych.

W planowaniu izolacji, pomaga również wyobrażenie możliwości nieprzerwanego „obwiedzenia” całej powłoki zewnętrznej, w obrębie warstwy ocieplenia, pisakiem o grubości równej średnicy ocieplenia. 

Ogólnie mostki termiczne podzielić możemy na:

– mostki geometryczne, których występowanie związane jest z kształtem budynku. Mostek geometryczny tworzy się np. na rogu budynku ze względu na różnicę powierzchni pomiędzy wewnętrzną, a zewnętrzną stroną narożnika (c),

– mostek materiałowy, którego występowanie związane jest z użyciem materiału o gorszych właściwościach izolacyjnych jak np. żelbet(a, b).

Jeśli jako kryterium przyjmiemy ich kształt, dzielą się one na:

– mostki punktowe – gdy na niewielkim obszarze występuje przebicie warstwy izolacyjnej budynku,powodując pojawienie się miejsca o większej przewodności cieplnej,

– mostki liniowe – powstają w miejscach, w których na większym obszarze występuje mniejsza grubość lub nieciągłość izolacji termicznej.

Głównymi przyczynami powstawania mostków są błędy popełnione podczas projektowania budynku oraz niestaranne wykonanie łączeń pomiędzy elementami docieplenia budynku. Miejsca, które najbardziej narażone są na występowanie mostków termicznych to:

Łączenie ściany fundamentu ze ścianą zewnętrzną budynku 

Należy pamiętać, że znacznie korzystniejszym rozwiązaniem ocieplenia ściany fundamentu jest ocieplenie zewnętrzne. Pozwala, to zarówno na dużo lepsze zabezpieczenie przed  utratą ciepła, ale również chroni warstwę hydroizolacyjną przed uszkodzeniami mechanicznymi. Źle zaprojektowana izolacja wewnętrzna może spowodować kondensację pary wodnej oraz występowanie liniowego mostka termicznego w obrębie połączenia fundamentu ze ścianą zewnętrzna. W tym przypadku należy zadbać, by warstwa izolacyjna fundamentu oraz ściany  zewnętrznej, zachowała ciągłość zarówno w przypadku ścian jedno-, dwu-, jak i trójwarstwowych.

Okna

Okna są bardzo istotnym elementem budynku energooszczędnego, należy jednak pamiętać, że posiadają znacznie gorsze parametry termoizolacyjne niż ściany. W budownictwie energooszczędnym proponuje się duże powierzchnie okienne po południowej stronie budynku, które mają działać jak pasywny kolektor słoneczny ogrzewający dom. Istotne więc jest, aby były to okna wysokiej jakości, ponieważ duża ich powierzchnia może powodować znaczne straty ciepła.  Szczególną uwagę należy zwrócić na ramy okienne, ponieważ to one w największym stopniu odpowiadają za ubytki tworząc mostki termiczne. Istotne jest również odpowiednie osadzenie i zaizolowanie okna we wnęce okiennej. Okna w ścianach wielowarstwowych montowane są w ich warstwach izolacyjnych, w ścianach jednowarstwowych należy zadbać o odpowiednią izolację nadproży oraz krawędzi np. za pomocą węgarków osłaniających ościeżnice. Dzięki węgarkom jesteśmy w stanie pięciokrotnie zwiększyć izolacyjność ram. Istotna jest również odpowiednia izolacja stolarki okiennej, która w domu energooszczędnym nie opera się tylko na zastosowaniu pianki montażowej, ale wykorzystaniu systemu trójwarstwowego.

Dach

W przypadku izolacji pokrycia dachowego w dachach skośnych należy pamiętać (jak wszędzie), że bardzo istotnym elementem jest zachowanie jej ciągłości. Częstym sposobem ocieplania dachu jest układanie izolacji między jego krokwiami. Należy jednak pamiętać, że drewniane krokwie posiadają znacznie większy współczynnik przewodności cieplnej niż izolacje, skutkiem czego wzdłuż krokwi, powstawać mogą liniowe mostki termiczne. W celu ich wyeliminowania należy wykonać drugą warstwę izolacji osłaniającą również krokwie. Najłatwiejszym sposobem ocieplenia jest izolacja stropu. Unikniemy wtedy powstania mostków, jednak możliwe jest to jedynie wtedy, gdy nie używamy poddasza.

Nie mniej istotnym elementem izolacji poddasza jest poprawne zaizolowanie miejsca styku dachu i ścian zewnętrznych. Ogólna zasada jest taka jak wszędzie, czyli zachowanie ciągłości izolacji ścian zewnętrznych i dachu.  W tym przypadku może być to problematyczne, z uwagi na różnice materiałów ociepleniowych, oraz utrudniony dostęp miejsca do połączenia izolacji, ze względu na murłatę lub ściankę kolankową. Jest to jednak bardzo ważny element, który w przypadku złego wykonania, może powodować wystąpienie dużego mostka termicznego.

Balkon

Pomimo tego, że balkon jest bardzo pożądany ze względu na jego estetykę i funkcjonalność, jego odpowiednia konstrukcja niesie za sobą wiele problemów. Najczęstszym rozwiązaniem jest mocowanie balkonu do żelbetowej płyty wspornikowej, przez co tworzy się bardzo duży mostek termiczny. Można tego jednak uniknąć, stosując rozwiązania systemowe, takie jak wysunięta płyta stropowa tworząca balkon lub wsparcie konstrukcji balkonowej na niezależnych wspornikach wykonanych z dowolnego materiału. Należy też pamiętać o zachowaniu przerwy dylatacyjnej pomiędzy ścianą budynku, a balkonem.

Mocowania

Kolejnym miejscem narażonym na powstawanie mostków termicznych są mocowania balustrad, anten czy daszków, przechodzące przez warstwę termoizolacyjną budynku. Rozwiązaniem tego problemu jest stosowanie materiałów o znacznie lepszej izolacyjności lub jeżeli zmiana nie jest możliwa, stosowanie elementów pośrednich jak np. bloczki drewniane stanowiące element dystansujący o lepszych parametrach cieplnych.

Istotnym elementem budowania bez mostków termicznych jest rzetelny projekt oraz jego wykonanie. Bardzo ważna jest jakość materiałów użytych do budowy.  Niestety wiąże się to z wysokimi kosztami, które jednak mogą zostać zrekompensowane dzięki oszczędnościom, jakie niewątpliwie osiągniemy unikając strat ciepła, jak i zawilgocenia ścian powodowanego mostkami termicznymi.